Po urodzeniu dziecka następują ważne zmiany hormonalne, powodują one, że powrót płodności następuje w ciągu kilku- kilkunastu tygodni lub kilku a nawet kilkunastu miesięcy. Jest to okres szczególnej ostrożności, gdyż trudno jest dokładnie przewidzieć kiedy pojawi się owulacja. Jeśli karmisz wyłącznie piersią, bez dokarmiania, bez dopajania, bez podawania smoczka - to pierwsze 12 tygodni powinno być okresem niepłodnym. Pod warunkiem jednak, że nie pojawia się krwawienie lub plamienie.

1. Przed wystąpieniem pierwszej miesiączki po porodzie.

W tym okresie możliwe są różne warianty występowania śluzu:

- brak śluzu

- ciągłe występowanie lepkiego, mniej płodnego śluzu: w takim wypadku mamy do czynienia z występowaniem przedłużającej się niepłodności typu I fazy. Można wtedy współżyć co drugi wieczór pod warunkiem, że obserwujemy śluz i widzimy, że nie zmienia się. W wypadku, gdy zaobserwujemy zmianę (śluz bardziej płodny - rozciągliwy i przejrzysty) zachowujemy wstrzemięźliwość. Przy stosowaniu się do tych zasad prawdopodobieństwo poczęcia wynosi 2-3 procent.

- parokrotne występowanie śluzu: jest model, w którym przeplatają się ze sobą dni z występowaniem śluzu mniej i bardziej płodnego oraz dni suche. Dopiero kiedy po dniach ze śluzem bardziej płodnym następuje jego zanikanie wraz ze wzrostem temperatury możemy mieć pewność, że była owulacja. Wtedy postępujemy zgodnie z zasadą - trzeci dzień wieczorem wyższej temperatury (o ile jest ona na poziomie wyższych temperatur) jest początkiem fazy III (czyli okresem niepłodnym)

- występowanie śluzu przez 3-4dni i dłużej: Kiedy pojawia się śluz, a wcześniej go nie było należy zachować wstrzemięźliwość. Jeśli zacznie on zanikać wraz z podniesieniem się temperatury czekamy trzy dni (lub cztery- jeśli trzecia temperatura znajdowała się poniżej poziomu wyższych temperatur)

2. Po wystąpieniu pierwszej miesiączki po porodzie.

Możemy być tak, że mamy do czynienia z cyklem bezowulacyjnym. Czasami zdarza się też, że po pierwszej miesiączce następuje powrót okresu niepłodnego. Następna miesiączka może pojawić się po kilku, a nawet kilkunastu miesiącach. Nawet jeśli nastąpił powrót do normalnego, cyklu to mogą one być zupełnie inne niż te sprzed ciąży. Pierwsze cykle określane są jako cykle przejściowe. Oznacza to, że I i II faza mogą ulec znacznemu wydłużeniu, a III faza może być skrócona. Dlatego też należy być przygotowanym na znaczne wahania temperatury i możliwość wystąpienia owulacji nawet około 40dnia cyklu. Jest to ważne zwłaszcza dla kobiet, które do tej pory miały cykle krótsze i regularne. Jeśli nawet nastąpi nagły skok temperatury, który jednak nie utrzyma się (kolejne temperatury będą poniżej linii wyższych temperatur) to nie można zakładać, że była owulacja. W cyklach bezowulacyjnych jest możliwe zarówno następowanie skoków temperatury jak i pojawianie się i zanikanie śluzu i to zarówno mniej jak i bardziej płodnego. Dlatego też kluczowym sposobem na zorientowanie się czy owulacja nastąpiła czy nie jest:

  - w dniu skoku temperatury (podniesienie się temperatury w stosunku do temperatury z dnia poprzedniego o co najmniej 0,2 stopnia)  przyjrzeć się sześciu temperaturom poprzedzającym skok i odnotować najwyższą z nich - ona wyznacza nam linię niskich temperatur

- w dniu skoku sprawdzić, czy ilość śluzu jest mniejsza od śluzu w dniu poprzednim lub zmieniła się jego jakość,

-zmierzyć temperaturę w pierwszym dniu po skoku - jeśli jest ona wyższa o co najmniej 0,2 stopnia od linii niskich temperatur to doszło do owulacji

- zmierzyć temperaturę drugiego dnia po skoku : - jeśli jest ona wyższa od linii niskich temperatur o przynajmniej 0,2 stopnia to wieczór tego dnia jest już początkiem fazy niepłodnej, - jeśli jest ona wyższa od linii niskich temperatur ale mniej niż 0,2 stopnia to czekamy jeszcze jeden dzień i następnego dnia wieczorem rozpoczyna się III faza (niepłodna),

* informacje opracowane na podstawie książki John i Sheila Kippley "Sztuka naturalnego planowania rodziny"