Noworodek płacze, jest to jego pierwsza reakcja na znalezienie się w nowej rzeczywistości. Pierwszy płacz zaraz po urodzeniu jest powitaniem mamy. Słysząc pierwszy raz płacz swojego dziecka mama cieszy się, bo doskonale wie, że to naturalna reakcja, która oznacza, że maleństwo jest zdrowe. Później płacz dziecka nie wywołuje już takich pozytywnych emocji.

Nie zawsze wiemy dlaczego nasze maleństwo płacze. Najczęściej jest to sygnał, że jest głodne, ma mokrą pieluszkę lub jest zmęczone, ale nie zawsze. Młode mamy czują niepokój jeśli płacz się przedłuża, nie daje się ukoić przytuleniem, nakarmieniem czy przewinięciem.

Co zrobić, aby lepiej rozumieć płacz niemowlęcia?

Tracy Hogg dzieli się swoim doświadczeniem z przeprowadzonych badań:

Stop. Przestańmy na chwilę się miotać; do dziecka nie trzeba rzucać się w panice, potykając się o własne nogi, gdy tylko zacznie płakać. Lepiej wziąć trzy głębokie oddechy, wyostrzając w ten sposób percepcję, oraz oczyścić umysł z różnych rad i podpowiedzi, które często utrudniają zachowanie obiektywizmu.
Słuchamy. Płacz jest jednym ze sposobów wypowiadania się niemowlęcia. Proponuję zastanowić się przez chwilę, czego dziecko się domaga. Oczywiście nie znaczy to, że namawiam do niereagowania na płacz dziecka.
Obserwujemy. Co nam mówią ruchy dziecka? Co się dzieje w najbliższym otoczeniu? Co działo się, zanim niemowlę zaczęło po swojemu przemawiać?
O co chodzi? Łącząc w całość to, co słyszymy i widzimy, oraz biorąc pod uwagę, na co przyszła pora w ustalonym i realizowanym harmonogramie, możemy zrozumieć sens tego, co dziecko stara się nam przekazać.

Kiedy na spokojnie przyglądamy się naszemu dziecku o wiele łatwiej jest nam ustalić przyczynę płaczu i odpowiedzieć na jego potrzeby. Rozpoznawanie płaczu dziecka przychodzi z czasem, staje się coraz bardziej naturalne. Doświadczone mamy często słyszą różnicę w płaczu niemowlęcia, co nieraz stresuje młode mamy, dla których płacz wydaje się zawsze taki sam. Zanim jednak uda się wyrobić taką intuicję, możemy obserwować ruchy niemowlęcia i na tej podstawie odczytywać, co próbuje nam powiedzieć. Dlaczego jest to takie ważne? Pisze o tym Tracy Hogg:

Profesor Barry Lester - psychiatra i specjalista w dziedzinie ludzkich zachowań z Ośrodka Rozwoju Niemowląt przy Brown University -bada płacz niemowląt od ponad dwudziestu lat. W uzupełnieniu klasyfikacji płaczów prowadzi badania, które polegają na tym, że matki samodzielnie identyfikują rodzaje płaczu w pierwszym miesiącu życia dziecka. Odnotowując zgodność spostrzeżeń matek z klasyfikacją przyjętą przez naukowców, stwierdzono, że dzieci, których matki trafniej rozpoznają typy płaczów, po osiemnastu miesiącach są lepiej rozwinięte umysłowo oraz znają dwuipółkrotnie więcej słów niż ich rówieśnicy

Język ciała Znaczenie

Główka
- Ruch z boku na bok = Zmęczenie
- Odwracanie od obiektu = Potrzeba zmiany otoczenia
- Skręt w bok i wyciąganie szyi w tył(buzia
otwarta) = Głód
- Opuszczanie w pozycji pionowej (jak ktoś,
kto zasypia, jadąc metrem) = Zmęczenie

Oczy
- Czerwone, przekrwione = Zmęczenie
- Powoli zamykane i szybko otwierane
(wielokrotnie raz za razem) = Zmęczenie
- „Siedmiomilowe spojrzenie”
(oczy szeroko otwarte, bez mrugania, = Przemęczenie; nadmiar bodźców

Buzia/usta/język
- Ziewanie = Zmęczenie
- Usta ściągnięte = Głód
- Jak podczas płaczu, ale bez głosu; później
płacz poprzedzony sapnięciem = Dziecko ma gazy lub coś go boli
- Drżenie dolnej wargi = Przechłodzenie
- Ssanie języka = Samouspokajanie, mylone czasem z
głodem
- Język zaokrąglony po bokach = Głód - klasyczny gest poszukiwania
pokarmu
- Język zawinięty do góry, jak u jaszczurki;
bez odruchu ssania = Dziecko ma gazy lub coś je boli

odnoszenie dłoni do buzi, próby ssania = Głód, jeżeli dziecko nie jadło od 2,5-3
godzin; w przeciwnym wypadku – potrzeba
ssania

- Zabawa paluszkami  = Potrzeba zmiany otoczenia
- Intensywne ruchy
nieskoordynowane,(dziecko może się
podrapać) = Dziecko ma gazy lub coś je boli
- Drżenie ramion, niezbyt intensywne = Przemęczenie lub gazy

- Wyginanie do tyłu, poszukiwanie piersi lub
butelki = Głód
- Ruchy wijące z przenoszeniem pośladków z
boku na bok = Mokra pieluszka lub chłód; mogą być
również gazy
- Usztywnienie = Dziecko ma gazy lub coś je boli
- Drżenie = Chłód

Kiedy przyglądasz się swojemu maluszkowi i uczysz się odczytywać znaki jakie wysyła poprzez ruchy ciała to tak jakbyś uczyła się nowego języka.Trzeba przyznać, że język niemowlęcia nie jest bardzo skomplikowany ale potrzeba treningu aby zauważać i rozróżniać ruchy języka, ruchy tułowia. Nauka się jednak opłaci, a trud zostaje wynagrodzony. Rozumienie języka niemowlęcia przynosi satysfakcję, dodaje ci pewności siebie. Wiesz już o co chodzi, co robić, a kontakt z dzieckiem się zacieśnia.

*Cytowane fragmenty pochodzą z książki Tracy Hogg Język niemowląt.

Olga